Warto wiedzieć

W rozwoju mowy ogromną rolę spełnia środowisko w jakim dziecko się wychowuje, a codzienny kontakt z rodziną i rówieśnikami dostarcza nowych doświadczeń i pozwala nabywać wiele nowych umiejętności językowych.
Również w terapii logopedycznej ogromną rolę odgrywają rodzice. Aktywny udział w terapii poprzez kontynuację ćwiczeń w domu jest niezbędnym warunkiem efektywnego korygowania wad wymowy.
W ramach ćwiczeń domowych bardzo ważna jest systematyczność i konsekwencja. Ćwiczenia powinny być prowadzone codziennie i trwać ok.10-15 minut.
Poniżej przedstawiam kilka podstawowych zasad, o których trzeba pamiętać podczas prowadzenia ćwiczeń wspomagających rozwój mowy.
• zajęcia wspomagające rozwój mowy i/lub korygujące wady wymowy powinny być dla dziecka przyjemnością, zabawą, jednym ze sposobów spędzania czasu z rodzicami,
• cel zabawy powinien być określony i w miarę możliwości konsekwentnie realizowany,
• ćwiczenia nie powinny być zbyt trudne, bo dziecko szybko się zniechęci, nie mogą być jednak za łatwe, ponieważ staną się nudne,
• czas trwania ćwiczeń powinien być dostosowany do wieku i możliwości dziecka – im dziecko młodsze, tym krótszy czas ćwiczeń,
• w prowadzeniu ćwiczeń warto być elastycznym, podążać za dzieckiem.
Nawet codzienne, żmudne ćwiczenia usprawniające aparat artykulacyjny można urozmaicać poprzez opowiadanie ich w formie bajki.

Bajka logopedyczna usprawnia narządy mowy dziecka, a ponadto uwrażliwia na różnorodność świata dźwięków, mobilizuje do myślenia i poprawnej werbalizacji, przygotowuje do nauki czytania (poprzez usprawnianie słuchu fonemowego).
Bajka logopedyczna to krótka historyjka, której bohaterami może być nasze dziecko, Pan Języczek lub dowolne zwierzątko. Może być całkowicie abstrakcyjna lub związana z aktualną sytuacją i wydarzeniami w życiu dziecka. Dorosły może ułożyć ją zaczerpnąć pomysły z gotowych materiałów. Dzieci słuchając czytanych lub opowiadanych bajek, wykonują ćwiczenia usprawniające narządy mowy, polegające na pokazaniu ruchem języka, warg, żuchwy określonego fragmentu bajki. Ćwiczenia demonstruje dorosły, dlatego musi je sam wcześniej starannie przećwiczyć przed lustrem. Ćwiczenia są wplatane w treść bajki tak, aby dzieci nie odczuły znudzenia i zmęczenia, dlatego też urozmaiceniem są także elementy ruchu i wypowiadane wyrazy dźwiękonaśladowcze.

O czym powinno się pamiętać podczas prowadzenia ćwiczeń wspomagających rozwój mowy w oparciu o bajkę logopedyczną?
• W trakcie opowiadania bajki dziecko i dorosły siedzą tak, aby widzieć swoje twarze.
• Buzie dziecka i dorosłego powinny być zawsze szeroko otwarte podczas wykonywania ćwiczenia. W ten sposób dziecko będzie dokładnie widziało jakie ruchy artykulatorów powtórzyć. Dorosły natomiast będzie mógł przyjrzeć się, czy dziecko prawidłowo wykonuje polecenie.
• Ułatwieniem dla dziecka i dorosłego mogą być lusterka.
• Systematycznie należy kontrolować pracę dziecka. W razie potrzeby korygować błędy, pokazując ponownie ćwiczenie i prosząc, by dziecko wykonało je poprawnie
• W miejsce polecenia: Zrób to…i to…
lepiej zastosować formę: Czy potrafiłbyś zrobić coś takiego? Czy możesz pokazać jak…? Spróbuj zrobić…
• Ćwiczenia z dzieckiem wymagają systematyczności i wytrwałości. Tylko wtedy możliwe jest osiągnięcie oczekiwanych efektów.
• Jeśli w pracy z dzieckiem będziemy stosować zachęty i pochwały nauczymy je właściwej samooceny i zachęcimy do doskonalenia swoich umiejętności.